Anne Frank Ballpen Ballpen point VK 25 februari
Verdachte in Polen aangehouden voor projecties op Anne Frank Huis
Een 41-jarige man is aangehouden in Polen op verdenking van betrokkenheid bij het projecteren van antisemitische teksten op het Anne Frank Huis op 6 februari. De Amsterdamse officier van justitie heeft de overlevering van de verdachte aan de Poolse autoriteiten verzocht.
Burgeronderzoekers ontmaskeren verdachte achter antisemitische leus op Anne Frank Huis: een Canadees uit Polen
Het projecteren van een lasterlijke leus op het Anne Frank Huis is het werk van een in Polen wonende Canadese neonazi. Dat zegt de onderzoeksgroep Capitol Terrorists Exposers, die via filmpjes en Telegramberichten de verdachte in beeld kreeg.
Op 10 februari dook een filmpje op van blauwe laserletters die, tot ontzetting van velen, een antisemitische leus op het Anne Frank Huis vormden. Het fragment bleek onderdeel te zijn van een langere video die de dader had gemaakt van zijn actie en omzwervingen, en die hij zelf online had gezet. Dat filmpje bevatte zoveel details dat het digitale speurders en de autoriteiten rechtstreeks naar een verdachte heeft geleid: de 41-jarige Canadees Robert Wilson.
Toen het team van Capitol Terrorists Exposers (CTE) op diezelfde 10 februari over de antisemitische projecties hoorde, gingen ze direct aan de slag. ‘Al snel zagen we in een Telegramgroep dat het filmpje was doorgestuurd uit een andere Telegramgroep’, zegt de Nederlandse Mary, niet haar echte naam. ‘Een groep van Robert Wilson, waarin hij vaak video’s van zichzelf post. Dat was de eerste aanwijzing dat hij achter de projectie zat.’
Wilson is een bekende Canadese white supremacist en lid van de antisemitische groepering Goyim Defense League in San Diego. Hij werd in die Amerikaanse stad vervolgd voor het mishandelen van zijn buurman, waarbij hij homofobe opmerkingen riep. Toen hij op borgtocht vrijkwam, vluchtte hij naar Amsterdam en vestigde zich vervolgens in Polen. In Europa ging hij onverminderd door met zijn racistische activisme. Zo demonstreerde hij in september, samen met de rechts-extremist Jon Minadeo, met antisemitische leuzen bij de ingang van Auschwitz-Birkenau.
‘Echt een neonazi dus’, zegt Mary, ‘het type waar wij ons graag op richten.’
CTE is een internationale groep van zo’n tien actieve particuliere onderzoekers die aan de hand van open source intelligence eerder duizenden verdachten identificeerden van de Capitoolbestorming op 6 januari 2021. Van hun werk werd dankbaar gebruik gemaakt door onder meer de FBI en The New York Times. Op de aftiteling van de documentaire Day of Rage, 8,2 miljoen keer bekeken op YouTube, wordt Capitol Terrorists Exposers genoemd.
‘Iedereen heeft zijn eigen expertise bij ons’, zegt Mary. ‘Zo hebben we Chris Osieck, een onderzoeker uit Friesland die heel goed is in geolocating. We staan in contact met journalisten wereldwijd. Als de man van Nancy Pelosi belaagd is in hun huis, stuurt CNN bijvoorbeeld de beelden naar ons door en vragen ze of wij iets kunnen achterhalen.’
Het eerste wat ze op basis van het filmpje van de Anne Frank Huis-projectie konden vaststellen was dat de verdachte in een Mercedes-Benz Sprinter reed, hoogstwaarschijnlijk met een Pools kenteken. Het interieur en de neus van het bestelbusje waren goed te zien in de video en kwamen overeen met een Sprinter, bouwjaar 2019.
Aral-tankstation
In Wilsons Telegramkanaal had hij op 5 februari een ander filmpje geplaatst dat opgenomen was in een tankstation. De inrichting bleek van een Aral-tankstation in Duitsland te zijn. Door de specifieke kenmerken, onder meer de borden met ‘Hunger?’, kon het team de precieze locatie achterhalen: de vestiging bij Braunschweig, langs de A2.
Terwijl de filmende man langs het tijdschriftenrek liep, was op de glimmende cover van een blootblad een weerspiegeling waarneembaar. Van een man met witte sneakers en een oranje geruite houthakkersjas, zag het team van CTE. Een jas die Wilson, blijkens andere video’s, vaker draagt.
American Hotel
Een dag later, op 6 februari, stond het busje overdag op de Leidsekade in Amsterdam, zo is te zien aan het kantoortje van rondvaartbedrijf Lovers. Dat is bij de ingang van het American Hotel. Mary: ‘We namen aan dat hij daar als hotelgast heeft overnacht, waarschijnlijk twee nachten.’
Tijdens hetzelfde shot aan de Leidsekade is een lange schaduw te zien van degene die het filmpje maakt. Op de website suncalc.org kon CTE aan de hand van de stand van de zon berekenen hoe laat het op dat moment was: 10.00 uur. Ook konden ze zijn lengte bepalen: 1,67 meter. Wat volgens rechtbankdocumenten uit Amerika precies overeenkomt met de lengte van Wilson.
Een paar seconden later in het filmpje rijdt er een Biro langs op de Leidsekade. In de reflectie van de ruit is vrij duidelijk de filmende man zichtbaar. Wederom met de houthakkersjas aan. Hij drinkt een langwerpig blikje dat veel lijkt op een Red Bull-blikje. Een drankje dat hij vaker drinkt in zijn video’s. Ook zijn hoge voorhoofd en inhammen zijn te zien in de weerspiegeling.
Op 7 februari reed de man oostwaarts. In het filmpje tankt hij bij een Shell-vestiging in Nederland, waarbij de datum op een display te zien is. Journalist Daniël Verlaan had met behulp van anderen op Twitter al aangetoond dat het om de Shell in Hoogland gaat, aan de A1. Later in het filmpje rijdt de auto ter hoogte van het Duitse Löhne, op de A30.
‘Hij reed in een rechte lijn naar Polen’, zegt Mary.
Complimenten van de politie
Op dinsdag stuurde ze haar bevindingen naar de politie in Amsterdam. Ze kreeg een mail terug: ‘Een geweldig stukje werk! Complimenten. Wij zijn zelf ook heel druk met dit onderzoek en waren al op dezelfde verdachte, busje en route uitgekomen. Zonder te veel prijs te geven van het onderzoek, kan ik je vertellen dat het zeer voortvarend gaat. Elk beetje info dat we erbij krijgen helpt ons uiteraard.’
De politie bevestigt aan de Volkskrant het rapport van CTE te hebben gelezen en zegt blij te zijn met ‘particulieren die zelf onderzoek’ doen. ‘In dit geval leidde dat niet tot nieuwe informatie’, zegt een woordvoerder. ‘Maar voor hetzelfde geld gebeurt dat wel.’
De politie heeft ‘inderdaad de indruk’ dat de verdachte niet in Nederland is. ‘Als hij binnen onze grenzen komt, zullen we hem oppakken.’ Het onderzoek naar racistische projecties in andere steden, zoals in Rotterdam, Eindhoven en Alkmaar, gaat ondertussen door. Daarvoor zijn vrijdagochtend twee Nederlandse verdachten opgepakt.
‘Ik hoop dat ze Wilson ook arresteren’, zegt Mary. ‘Het is heel belangrijk dat dit nazistische gedachtegoed niet verder genormaliseerd wordt.’
